Anime tarihi kökenleri 100 yıl öncesine değin dayanan animeler, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de büyük bir ilgi ile izlenmektedir. Özellikle 90’lı kuşağında çok büyük bir sevgi ile karşılanan animeler, çocukların okulu ekmesine bile sebebiyet veriyordu. Japonlardan dünyaya miras olarak kalan animeler, yediden yetmişe herkesin sevgilisi haline gelmiştir. Hayata dair pek çok konuyu içersinde bulduğumuz animeler, bize asla yabancı gelmiyor ve adeta hayatlarımızdan birer parça izlememize vesile oluyor. Son zamanlarda iyice yaygınlaşan animeler, gelişen teknoloji ile beraber eskiye göre kusursuz bir animasyon ve çizim yapısı izle izleyicinin karşısına çıkıyor. Geçtiğimiz sene pek çok yeni anime yayınlandı ve anime hayranları büyük bir coşku ile gösterime giren bu animeleri izledi. Senaryonun bolluğu ve yapımın da kalitesi ile beraber animeler artık pek çok insanın gözdesi haline gelmiştir. Gelin hep beraber animenin tarihini, ne zaman ortaya çıktığını detaylı bir biçimde inceleyelim.
Anime Nedir? Anime Tarihi
Animasyonu ifade etmeye yarayan anime, ismi gereği de animasyonlu karikatür anlamı taşıması ile dikkatleri üzerine çekmeyi başarmaktadır. Japon milletine göre; animenin yeri oldukça farklıdır ve anime ister kendi ülkelerinde yapılmış olsun, ister başka ülkede karşılarına çıkacak her türlü animasyon film ya da dizisine anime olarak bakarlar. Tüm bunlarla beraber yine Japonya dışında anime kelimesi, Japon yapımı animasyon olarak anılmaktadır. Bilgisayar yapımı ya da el çizimi ile tasarlanan animeler, 1900’lü senelerin başından beri bizimle birlikteler. Animelerin konusunun akla gelebilecek her şey olması ile beraber pek çok türü de bulunmaktadır. Yediden yetmişe herkese hitap edebilecek animeler bulunduğundan, bu tür inanılmaz rağbet görmektedir.
Anime Sanatı 1917
Shimokaea Oten öncülüğünde, Japonya’da 1917 senesinde ilk anime yayınlanmıştır. Tebeşir yardımı ile elde edilen bu ilk anime, yaklaşık beş dakikadan daha kısa olarak izleyicisi ile buluşmuştur. Resmi olarak bilinen ilk Japon animasyon filmi ise takvim yaprakları 1917 senesinin Şubat ayını gösterdiği vakit, Dekobo Shingacho-Meian no Sahippai ismi ile piyasaya sunulan animasyon filmi ile gerçekleşmiştir. Bununla beraber yine 1917 senesinde, Japonya’da yirmiyi geçkin kısa animasyon filmleri daha izleyicisi ile buluşmuştur. I. Dünya Savaşı devam ederken, animasyon Japonlar için inanılmaz heyecan verici bir uğraş haline gelmişti. Edindikleri bu yeni merak ile en fazla manga sanatçıları olan Junichi Kouchi, Oten Shimokawa ve Seitaro Kiyatama etkilenmişti. Ülkede bulunan film stüdyoları öncülüğünde işe alınmış olan bu üçlü, gelen seneye damgalarını vurdular ve dünya tarihinde “animenin babaları” ismi ile ün kazandılar.
Tabii ki ilk zamanların animeleri ile günümüz animelerinin asla bir benzerliği yok, günümüzde teknoloji inanılmaz gelişti ve her şey daha kusursuzken o zamanın şartları daha yetersiz olduğu için daha sakin ve abartısız animeler söz konusuydu. Yayınlanan ilk animeler inanılmaz kısaydı ve genel olarak beş dakikayı geçmiyordu bu durum da yine dönemin şartları ile ilişkilendirilebilir. Yine dönemin yetersizliklerinden dolayı renk ya da saydam hücreler ne yazık ki kullanılamıyor ve bu noktada tahta ile tebeşirin önemi inanılmaz arıyordu. Çizilen görseller kamera ile kaydedildikten sonra birleştirilme işlemi gerçekleşiyordu ve bu animasyon filmleri de beş dakikadan fazla olmuyordu. Sessiz olarak yayınlanan filmler, canlı müzik ya da ekranın ön kısmında yer alan biri kişi tarafından öykünün anlatılması ile sürüyordu.
Animasyonların Gelişimi ve Savaş 1930’lu seneler ve 1940’lar
Dönemin olumsuz şartlarına karşılık, animeler daima üretilmeye devam ediyor ve her geçen gün artarak yaygınlık kazanıyordu. 1930’lu senelerde oldukça etkileyici olan sanat eserlerinden tuhaf animasyonlara değin uzanan geniş bir Japon animasyonu geliştirilmiş ve üretime başlanmıştır. 1931 senesinde Japonya’da ilk savaş animesi gösterime girdi ve bu anime oldukça ilgi gördü ismi de Sora no Momotarou’ydu. 1934 senesine gelindiğinde hücrelendirme ile tasarlanan ilk animasyon Masaoka’s Chagama Ondo yayınlanarak büyük ses getirmeyi başarmıştır. 1935 senesinde Yasuji Murata öncülüğünde Umi no Mizu wa Naze Karai isimli film, halk masalı olarak izleyicisi ile buluştu ve inanılmaz büyük bir beğeni gördü. Yaşanan gelişmeler ile beraber 1940’lı senelere değin Japonya, anime konusunda kendini iyice geliştirdi ve ismini tüm dünyaya duyurmayı başardı.
Bilindik İsimlerin Karşımıza Çıkması 1950’li Seneler
Yaşanan savaş ile beraber inanılmaz olumsuz yönde etkilenen Japonya, pek çok sektörün batması ile beraber ne yazık ki anime sektörlerinde de büyük zedelenmeler yaşadı. Savaşın ardından, günümüze değin ulaşabilmiş animeler üretilmeye başlar. 1948 senesinde kurulan Japonya Animasyon Filmleri ile beraber ilk uzun metrajlı ve renkli animeler hazırlandı ve izleyicisi ile buluştu. Yine bu dönemde inanılmaz başarılı animeler çekildi ve günümüzün anime hayranları bu animeleri oldukça yakından tanıyor. Eğer sizler de animeye merak sardıysanız ve bir yerden anime izlemeye başlamak istiyorsanız, bizim tercihimiz 1950’li senelerin animelerini izleyerek başlamanızdır.
Televizyon’un Sektör İle Buluşması ve Animeler Üzerindeki Etkisi 1960’lı Seneler
1958’li senelerden önce anime izlemek isteyen bireylerin maddi durumlarının iyi olması ve bir sinema salonuna gitmesi koşulları bulunuyorken, 1960’lı senelerden sonra televizyonun hızlı gelişmesi bu koşulları ortadan kaldırdı. Televizyonun sektörler ile tanışması ile beraber ilk olarak Mogura no Aventer animesi izleyicisi ile buluşmuştur. Kağıt kesiği tekniğinden yararlanılan bu anime oldukça renkli ve yaklaşık on dakika kadar sürüyordu. Mittsu no Hanashi ismi ile bildiğimiz anime 1960 senesinde NHK öncülüğünde yayınlanmış ve izleyici tarafından büyük bir beğeni yakalamıştır.
1970 – 1980 ve 1990 Seneleri Animeleri
1970, 80 ve 90 senelerinde değişen ve gelişen dünya ile beraber animelerde de büyük gelişimler yaşanmıştır. İlk başlarda 5 dakika kadar süren animeler artık 80 dakikaya kadar bile uzamıştı. Özellikle 80 ve 90 kuşağında animeler büyük bir ilgi gördü ve çocuklar okullarını ekerek bir araya gelip arkadaşları ile animeler seyrediyorlardı. Günümüzde teknolojinin de gelişmesi ile beraber ilk animelerden kat ve kat farklı kalite düzeylerinde animeler tasarlanmaktadır. Yediden yetmişe her yaşa uygun animeler yapılmaktadır. Özellikle unutulmayan animeler arasında Pokemon vardır ki, yediden yetmişe herkesin sevgilisi haline gelmiştir.
Yazmış olduğumuz bu yazımızda animelerin ne zaman ortaya çıktığı ve senelere göre gelişimini detaylı bir biçimde ele almaya çalıştık, umarım sizler için faydalı bir yazı olmuştur!